Diagnose & behandelingen

De eerste tekenen van dementie verschillen van persoon tot persoon en naargelang de oorzaak van dementie. Doorgaans is dementie chronisch en progressief van karakter. De evolutie is echter afhankelijk van de hersenziekte die de dementie veroorzaakt. Geheugenverlies staat meestal op de voorgrond, zeker bij een ziekte van Alzheimer, maar dat is niet bij alle oorzaken van dementie zo. De stemming, persoonlijkheid en het gedrag van personen met dementie kunnen ook veranderen. Welke symptomen er precies optreden, wordt bepaald door de aard, plaats en ernst van de afwijkingen in de hersenen.

Hierna een korte opsomming:

• Vergeetachtigheid
• Problemen met dagelijkse handelingen
• Vergissingen met tijd en plaats
• Taalproblemen
• Kwijtraken van spullen
• Slecht beoordelingsvermogen
• Terugtrekken uit sociale activiteiten
• Veranderingen in gedrag en karakter
• Onrust/agitatie/depressie
• Problemen met het zien

Omdat geheugenstoornissen de meest herkenbare symptomen zijn bij dementie, verdient het geheugen aparte aandacht. Het geheugen is de cognitieve functie die het vaakst wordt gebruikt. We hebben het nodig om de meest uiteenlopende vormen van informatie op te slaan of op te roepen. In onze kennismaatschappij vormt het geheugen een hoeksteen voor het sociale en maatschappelijke functioneren. Opvallend bij dementie (vooral de Alzheimervariant) is het intact blijven van het langetermijngeheugen (=herinneringen), daar waar het kortetermijngeheugen (=nieuw opgeslagen informatie, zoals de datum van vandaag of de afspraak bij de dokter) als eerste achteruit gaat.

Vaak is er een leemte van ongeveer één jaar tussen de eerste symptomen van dementie en het melden ervan aan een vriend of de eigen partner. Daardoor gebeurt het dat pas twee tot drie jaar na de eerste tekenen een diagnose dementie wordt gesteld door een arts. De diagnose is een ingewikkeld proces en omvat zowel de neuroloog, behandelende huisarts, neuropsycholoog, en tal van testen, van neuropsychologische testen, beeldvorming van het brein, een eventuele lumbale vochtanalyse alsook het uitsluiten van andere mogelijke oorzaken (bv. recent hersentrauma, vasculaire laesies of depressie).

De behandeling van dementie bestaat uit meer dan medicatie. Cognitieve revalidatie in geheugenklinieken, psycho-educatie en psychologisch ondersteuning verdienen zeker ook een vermelding. We maken een onderscheid tussen medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling.